الکتروموتور، دستگاه الکتریکی است که انرژی الکتریکی را به انرژی مکانیکی تبدیل می‌کند. این موتور برعکس ژنراتور عمل کرده طوری که ژنراتور حرکت مکانیکی را به جریان الکتریسیته تبدیل می‌کند. هر دو دستگاه تنها از لحاظ عملکرد با یکدیگر تفاوت دارند.
فهرست مطالب
الکتروموتورها انواعی از حرکت‌های سریع، دقیق، مداوم یا بدون شیفت دنده را امکان‌پذیر می‌سازند. هرکدام از این کاربردها نیازمند موتور الکتریکی مربوط به آن زمینه هستند. ابتدا بسته به نیاز خود باید بین ۳ گروه اصلی الکتروموتورها یکی را انتخاب کنیم:
اگر می‌خواهید موتور شما به طور مداوم و با کمی تغییر دنده کار کند، باید یک الکتروموتور AC انتخاب کنید. این گروه شامل الکتروموتورهای تک فاز و الکتروموتورهای سه فاز هستند.
الکتروموتورهای AC محبوبیت زیادی دارند، زیرا دارای چندین مزیت هستند:
الکتروموتورهای DC را در بازار به نام‌های «الکتروموتور سنکرون» و «الکتروموتور جریان مستقیم» می‌شناسیم. برای کاربردهای دینامیکی، داشتن یک الکتروموتور سنکرون ضروری هست.
الکتروموتورهای DC نیز در محیط‌های صنعتی بسیار رایج هستند. این محصولات دقیق و سریع هستند که با تغییر ولتاژ تغذیه می‌توان سرعت آنها را کنترل کرد. نصب آنها حتی در سیستم‌های متحرک نیز آسان بوده و گشتاور شروع در آنها زیاد است. شروع، توقف، شتاب و برگشت در آنها با سرعت انجام می‌شود.
برای کاربردهای دینامیکی که نیازمند دقت بالا است، مانند انواع بالابرها، روبات‌ها و یا ماشین‌های ابزار مناسب هستند. همچنین می‌توانند برای کاربردهای با توان بالا (مثلاً ۱۰۰۰۰ کیلووات) استفاده شوند؛ اما دارای معایبی نسبت به الکتروموتورهای AC هستند؛ به‌عنوان نمونه: از اجزایی ساخته می‌شوند که جایگزینی‌شان گران و هزینه‌بر است.
اگر نیازمند یک قرارگیری دقیق هستید باید استپ موتور را انتخاب کنید. استپ موتور یا موتور پله‌ای یک پالس الکتریکی را به یک حرکت زاویه‌ای تبدیل می‌کند. این نوع الکتروموتور از موتورهایی بادقت بالا، جهت کاربردهای الکترونیکی و صنعتی مناسب است که امکان گردش در زاویه‌های محدود را فراهم می‌آورد و صرفاً توسط برد الکترونیکی کنترل می‌شود. استپ موتورها با جریان، ولتاژ، فرکانس و البته قدرت‌های متفاوتی عرضه می‌شوند.
بیشتر بخوانید: موتور های جریان مستقیم چگونه کار می کنند؟
موتورهای الکتریکی در ابعاد مختلفی ساخته می‌شوند و بسته به سایز ساخت و نوع کارکرد آن در وسایل مختلفی استفاده می‌شوند. در زیر به کاربردهای آن اشاره می‌کنیم:
پس از توضیحاتی که ذکر شد باید توجه کرد که چندین ویژگی وجود دارد که شما هنگام انتخاب الکتروموتور باید دقت کنید که از همه مهم‌تر ولتاژ، جریان، گشتاور و سرعت (RPM) هستند.
جریان به موتور نیرو می‌دهد. اما جریان زیاد می‌تواند به موتور صدمه بزند. برای موتورهای DC، جریان کار و stall مهم است. جریان کار متوسط مقدار جریان موتور است که انتظار می‌رود موتور تحت گشتاور معمولی بکشد و جریان stall میزان جریان مربوط به موتور با بیشینه گشتاور اعمالی است.
ولتاژ برای حفظ جریان خالص در یک‌جهت و غلبه بر جریان برگشتی است. هر چه ولتاژ بیشتر باشد، گشتاور نیز بیشتر است. نرخ ولتاژ یک الکتروموتور DC نشان‌دهنده ولتاژ مفید آن هنگام کار است، لذا حتماً باید ولتاژ توصیه شده اعمال گردد؛ زیرا اگر ولتاژ خیلی کمتر اعمال شود موتور کار نمی‌کند و ولتاژ زیاد می‌تواند منجر به خراب‌شدن موتور و حتی نابودی آن گردد.
گشتاور کار، میزان گشتاوری است که موتور برای آن طراحی شده است و گشتاور stall مقدار گشتاور تولیدی است، زمانی که نیرو ناشی از سرعت stall است، شما همیشه باید به گشتاور کار موردنیاز توجه کنید. اما گاهی باتوجه‌به کاربرد لازم است ببینید که موتور الکتریکی تا چه میزان گشتاوری می‌تواند کار کند.
سرعت یا (RPM) در مورد الکتروموتورها می‌تواند پیچیده باشد. قاعده کلی این است که موتورها به‌صورت مفید در بیشترین سرعت‌ها کار می‌کنند؛ اما در صورت نیاز به دنده بالاترین سرعت‌ها ممکن نیست. افزودن دنده می‌تواند کارایی موتور را کاهش دهد، بنابراین کاهش سرعت و گشتاور را نیز در نظر بگیرید.
مهم‌ترین مشخصه انتخاب در خریدوفروش الکتروموتورها، توان است. زیرا به‌صورت کلی دربردارنده تمامی موارد مهم کاربردی است و شما با انتخاب توان موتور الکتریکی، خیلی از موارد دیگر از جمله ولتاژ، جریان، نوع و گشتاور آن را تا حد زیادی مشخص می‌کنید.
بنابراین، بسته به حرکتی که نیاز دارید، باید مشخصات فنی و سایز الکتروموتور را تعیین کنید. برای تعیین مشخصات فنی ضروری است که قدرت، گشتاور و سرعت موتور مشخص شود. علاوه بر تعیین سایز، باید بدانید که موتور الکتریکی که قصد خرید دارید چه میزان فضایی نیاز دارد و چگونه نصب خواهد شد، پس باید به محیط پیرامون قرارگیری الکتروموتور نیز توجه شود. به‌عنوان نمونه: برای محیط‌های با شرایط سخت، الکتروموتورهایی با پوسته‌های تقویت شده، ضدآب، ضدضربه و یا مقاوم در برابر گردوغبار استفاده می‌شود.
باید توجه کرد که در سال‌های اخیر، مسئله مصرف انرژی به فاکتور مهمی تبدیل شده است که هنگام انتخاب موتور الکتریکی باید به آن دقت شود. یک موتور الکتریکی که انرژی کمتری مصرف می‌کند، در کاهش هزینه انرژی نقش بسزایی خواهد داشت.
موارد ذکر گردیده جزو گزینه‌های اساسی هنگام انتخاب الکتروموتور است. هدف و اساس استفاده را مشخص نمایید و این‌که چه جریانی لازم است سپس نوع الکتروموتور مناسب انتخاب می‌شود.
عوامل مهمی در تعیین قیمت الکتروموتور تأثیر دارند؛ اما قبل از هر چیز به بودجه و نیازتان توجه کنید. در زیر عواملی که در قیمت تأثیرگذار هستند را به شما معرفی می‌کنیم:
اگر باز هم در انتخاب الکتروموتور مناسب شک دارید، برای ارتباط با کارشناسان فروش ما به صفحه ارتباط با ما مراجعه کنید.
سوالات متداول
مقالات مرتبط و مفید
