گیربکس‌های صنعتی در انواع متفاوتی نظیر گیربکس حلزونی، گیربکس خورشیدی، گیربکس هلیکال و مواردی ازاین‌قبیل تولید می‌شوند. روغن دنده به حرکت بهتر گیربکس‌ها یا به تعبیری در روانکاری این نوع گیربکس‌ها کمک زیادی می‌کنند.
روغن دنده‌ها با قابلیت ضدسایش، ضدخوردگی و استقامت حرارتی بالا در عملکرد مناسب و عمر طولانی انواع گیربکس بسیار کارساز هستند. این نوع روغن‌ها در گریدهای مختلفی تولید می‌شوند که در این مقاله با شرح کاملی از انواع روغن گیربکس صنعتی همراه شما عزیزان هستیم.
فهرست مطالب
گیربکس صنعتی چیست؟
پیش از هر سخنی بهتر است شما را با انواع گیربکس صنعتی و کارکرد و اهمیت آن‌ها در حوزهٔ صنایع مختلف آشنا کنیم. گیربکس صنعتی یا الکترو گیربکس عامل اصلی منتقل‌کننده نیرو از منبع تولید آن به مصرف‌کننده آن است؛ همچنین این ابزار عامل نیروی جنبشی و حرکتی هم هست.
انواع گیربکس صنعتی
الکترو گیربکس‌ها در دو دسته به نام‌های جریان مستقیم و متناوب تقسیم‌بندی شده‌اند که در صنایع مختلف از جریان برق متناوب یا مستقیم، آن هم به‌صورت تک‌فاز و سه‌فاز برای آن‌ها استفاده می‌شود.
کاربرد گیربکس صنعتی
کاربرد گیربکس صنعتی ممکن است کاهش سرعت یا افزایش سرعت موتور، افزایش یا کاهش نیروی موتور یا تغییر در جهت نیروی موتور باشد که باتوجه‌به اینکه کدام کارکرد در صنایع شما اهمیت دارد باید یکی از چند مدل گیربکس را انتخاب نمایید.
مهم‌ترین نکته در تولید انواع گیربکس صنعتی، آب‌بند بودن آنهاست؛ این ویژگی سبب می‌شود آلودگی‌هایی نظیر گردوخاک و آب به آن نفوذ نکند. این مسئله سبب افزایش عمر کاری آن‌ها، همچنین کاهش زمان نگهداری و تعمیرات آنهاست. مسئله مهم دیگر افزایش کارکرد مناسب آن‌ها با انجام عملیات روانکاری و تعویض روغن آنهاست که در ادامه به شرح این مسئله می‌پردازیم.
ویژگی ها و اثرات روغن بر گیربکس‌های صنعتی
مهم‌ترین ویژگی روغن‌های انواع گیربکس صنعتی، خاصیت ضدخوردگی آنهاست که سبب افزایش طول عمر و کارکرد مناسب انواع گیربکس صنعتی می‌شود. سایر ویژگی آن‌ها را می‌توان چنین برشمرد:
- ضدسایش
- پایداری حرارتی مناسب
- روانکاری چرخ‌دنده‌های انواع گیربکس صنعتی
- کمک به افزایش طول عمر گیربکس
- کمک به عملکرد بهتر گیربکس‌ها
- دارای عمر کاری مناسب
علت اهمیت تعویض روغن در انواع گیربکس صنعتی
علت اهمیت روغن تنها در روانکاری عملکرد گیربکس و افزایش طول عمر آن نیست؛ بلکه استفاده از روغن مناسب سبب کاهش ورود عناصر جداگانه مضر به موتور می‌شود.
علاوه بر این، روغن گیربکس صنعتی به میزان قابل‌توجهی اصطکاک و سکته‌های دنده‌ای را کاهش می‌دهد. همچنین روغن مناسب سبب سرد شدن مجموعه‌های گرم شده توسط حرارت و دمای گیربکس حین عملکردش، می‌شود.
در نهایت باید گفت روغن مناسب گیربکس شما، لرزش‌ها را کم و آن را در برابر خوردگی و سایش حفظ می‌کند. اگر به زمان تعویض روغن گیربکس خود توجه نکنید، روغن با کارکرد زیاد، عملکردهای مثبت خود را که به آن‌ها اشاره کردیم، ازدست‌داده و در جهت معکوس حرکت کرده و منجر به عملکرد نادرست گیربکس می‌شود.
در نتیجه اهمیت تعویض به‌موقع روغن در حفظ مزایا و عملکردهای مثبت روغن در انواع گیربکس صنعتی شما است. البته باید توجه داشت که روغن نیز باید پارامترهای یک روغن باکیفیت را نظیر تأثیر نگذاشتن بر روی واشرها و عناصر غیرفلزی گیربکس، قوام و روانکاری مناسب را دارا باشد که در ادامه به شرحی از برندهای روغن در بازار خواهیم پرداخت.
اگر تعویض روغن گیربکس را انجام ندهیم چه اتفاقی می افتد؟
پیش‌ازاین مطلب از اهمیت تعویض روغن و کارکردهای مثبت روغن مناسب در گیربکس سخن گفتیم. اما حالا باید پرسید عوض نکردن روغن گیربکس چه پیامدهایی را برای ما دنبال دارد؟ به طور خلاصه می‌توان این موارد را برشمرد:
- با تعویض نکردن روغن، این روغن رفته‌رفته دچار آلودگی می‌شود و این امر استهلاک قطعات داخلی گیربکس را به دنبال خواهد داشت.
- روغن‌کاری‌نکردن گیربکس سبب ایجاد اصطکاک بین قطعات درونی آن می‌شود؛ این امر سبب ورود ذرات کوچک فلزی به گیربکس شده و در نهایت کاهش عمر گیربکس و عملکرد نادرست آن را شاهد خواهیم بود.
- باتوجه‌به عملکرد گیربکس دمای آن گاهی خیلی بالا می‌رود در نتیجه دمای روغن هم بالا رفته و روغن هم با حرارت بالا کیفیت خود را از دست می‌دهد و آن کارکردهای مثبت را دنبال نخواهد داشت؛ لذا توجه به زمان تعویض روغن شما را دچار این معضل نخواهد کرد.
- باتوجه‌به اینکه هدف اصلی گیربکس‌ها انتقال نیرو یا افزایش و کاهش نیرو هست، روغن‌کاری‌نکردن سبب می‌شود این فعالیت به‌درستی انجام نشود.
نحوهٔ انتخاب روغن مناسب برای انواع گیربکس صنعتی
در اولین قدم برای خرید روغن مناسب برای گیربکس خود، باید نوع گیربکس صنعتی، شرایط عملیاتی آن و همچنین میزان دمای روغن هنگام عملکرد گیربکس را مشخص نمایید. برای این کار باید این مراحل را طی نمایید:
تعیین نوع گیربکس
- ابعاد و اندازه گیربکس صنعتی خود را به همراه حجم روغن مصرفی آن مشخص نمایید.
- دنده‌های چرخ‌دنده‌های انواع گیربکس از نوعی فلز یا آلیاژ مخصوص تولید می‌شود؛ در این مرحله باید نوع فلز یا آلیاژ بکار رفته در این دنده‌ها را مشخص کنید. به‌عنوان‌مثال چرخ‌دنده‌های گیربکس‌های حلزونی از آلیاژ برنج تولید می‌شود.
- میزان اصطکاک چرخ‌دنده‌های گیربکس صنعتی مورداستفاده را بررسی کنید.
پس از معین نمودن این سه مورد، باید شرایط عملکردی گیربکس صنعتی خود را برای انتخاب روغن مناسب در نظر داشته باشید. به‌منظور این کار هم باید این سه‌گام را طی نمایید:
شرایط عملکردی انواع گیربکس صنعتی
- میزان بارهایی که به محور ورودی و خروجی گیربکس صنعتی شما و سایر اجزای آن وارد می‌شود، را تعیین نمایید.
- توجه به میزان و انواع ارتعاشات وارده به گیربکس همچون فشارهای شدید و شوک‌های احتمالی.
- پشتیبانی از سیستمی که به‌منظور ساییدگی کمتر چرخ‌دنده‌ها، برای گیربکس‌های صنعتی طراحی شده است و به نام سیستم خود قفل بودن شناخته می‌شود.
در آخرین مرحله باید به دمای روغن هنگام عملکرد گیربکس صنعتی خود توجه و آن را تعیین نمایید:
میزان دمای روغن در زمان عملکرد گیربکس
- دمای زیر ۲۰ درجه سانتی‌گراد، دمای بسیار پایین روغن محسوب می‌شود.
- دمای بین ۲۰ تا ۸۰ درجه سانتی‌گراد، دمای متوسط روغن محسوب می‌گردد.
- دمای بین ۸۰ تا ۱۲۰ درجه سانتی‌گراد، دمای بالای روغن به شمار می‌رود.
- دمای بالای ۱۲۰ درجه سانتی‌گراد، دمای بسیار بالای روغن به شمار می‌رود.
با مشخص‌شدن این سه‌گام یا سه مرحله اصلی، شما می‌توانید مناسب‌ترین روغن را برای انواع گیربکس صنعتی همچون گیربکس حلزونی، گیربکس خورشیدی و مواردی ازاین‌دست را تشخیص داده و خریداری نمایید. البته باید توجه داشت که هر شرکت تولیدکننده گیربکس صنعتی، نوع روغن بکار رفته در گیربکس را در کاتالوگ مخصوص آن نوع گیربکس بیان می‌کند که بهترین انتخاب برای شما، همان روغن اعلام شده توسط شرکت تولیدی گیربکس است. اما اگر آن نوع روغن در بازار موجود نبود یا کاتالوگ مخصوص گیربکس را گم کرده‌اید برای انتخاب بهترین روغن برای گیربکس خود کافی است مراحل بالا را پیگیری کنید.
باتوجه‌به اینکه برندهای مختلف تولیدکننده و عرضه‌کننده انواع گیربکس صنعتی همچون شرکت بازرگانی نیلویی که انواع گیربکس صنعتی نظیر گیربکس خورشیدی و حلزونی و سایر انواع گیربکس را عرضه بازار می‌نمایند، مناسب‌ترین روغن موجود در بازار برای انواع گیربکس را روغن بهران بردبار معرفی می‌کنند، در ادامه به معرفی انواع برندها و البته شرح کاملی از روغن‌های برند بهران بردبار می‌پردازیم.
برندهای تولیدکننده روغن های مختلف برای انواع گیربکس صنعتی
مهم‌ترین برندهای موجود در بازار که تولیدکننده روغن برای انواع گیربکس هستند می‌توان به این موارد اشاره کرد:
- بهران بردبار
- کاسترول
- توتال
- موبیل
- شل
- ایرانول
گرچه تمام این روغن‌ها، دارای ویژگی‌های مثبت خاص خود هستند، بااین‌حال روغن روتین بازار و پیشنهاد شده توسط متخصصین برای انواع گیربکس صنعتی، روغن بهران بردبار است. این برند استانداردهای جهانی را در تولید روغن خود رعایت کرده و تمام استانداردهای مربوطه آن را داراست؛ لذا به لحاظ کیفی از درجه مطلوبی برخوردار است. برای آشنایی بیشتر با محصولات این برند همراه ما باشید.
انتخاب روغن مناسب بهران بردبار برای انواع گیربکس
دلایل متعددی سبب شده این برند از روغن به‌عنوان مناسب‌ترین روغن موجود در بازار برای انواع گیربکس صنعتی شناخته شود که می‌توان این موارد را چنین برشمرد:
- دارای مقاومتی بالا در فشارهای بالا
- دارای خاصیت جدا پذیری عالی و مناسب از آب
- دارای مواد افزودنی که قابلیت ضدزنگ و ضدخوردگی دارند
- استقامت اکسیداسیون بالا
- دارای مقاومتی مناسب در دماهای بالا
در جدول زیر هم شما می‌توانید اطلاعات مربوط به روغن‌های مختلف تولیدی این برند با گریدهای مختلف آن را مشاهده کنید:
در ادامه به شرح کاملی از مؤلفه‌های درج شده در جدول بالا می‌پردازیم.
شرح مؤلفه های درج شده در جدول انتخاب روغن برای انواع گیربکس
این جدول شامل 5 مؤلفه به شرح زیر است:
- ویسکوزیته: ویسکوزیته یا گرانروی که Cst نماد مخصوص آن است، تعیین‌کننده میزان غلظت روغن است. این مقدار از طریق محاسبه نمودن نیروی جاذبه بین مولکول‌ها در مایعات، ضمن درنظرگرفتن طول زنجیره هیدروکربن انجام می‌شود.
- شاخص ویسکوزیته: شاخص ویسکوزیته که VI نماد مخصوص آن است، میزان حداقلی برای ضخامت فیلم روغن را مشخص می‌نماید. اهمیت این میزان به این جهت است که ضخامت مناسب آن برای گیربکس، در جلوگیری از ساییدگی دنده‌ها بسیار مؤثر است.
- نقطه اشتعال: نقطه اشتعال در دمای گیربکس هنگام عملکردش که پیش‌تر به آن اشاره کردیم بسیار دارای اهمیت است. نقطه اشتعال در واقع همان دمایی است که ایجاد کوچک‌ترین جرقه در این دما، منجر به انفجار و آتش‌سوزی در گیربکس شما می‌شود.
- نقطه ریزش: منظور از نقطه ریزش میزان دمایی است که در آن دما روغن روان بودن خود را یا همان جریان طبیعی خود را در گیربکس از دست می‌دهد. به طور مثال ۲۷- درجه سانتی‌گراد، نقطه ریزش محسوب می‌گردد که اگر دمای روغن گیربکس، از این مقدار کمتر شود، سبب می‌شود روغن حالتی چسبنده به خود گرفته و این امر کارکرد درست و حتی روشن شدن اصولی سیستم را تحت‌الشعاع قرار داده و مانع از عملکرد درست آن می‌شود.
- دانسیته: دانسیته همان چگالی است که نسبت جرم به حجم اجسام را می‌گویند. البته نحوهٔ محاسبهٔ آن در روغن‌های صنعتی به‌این‌ترتیب است که یک دمای معین را بر حسب کیلوگرم بر مترمربع محاسبه می‌نمایند.
نکاتی مهم هنگام تعویض روغن انواع گیربکس صنعتی
- توجه به زمان کارکرد روغن موجود در گیربکس
- محاسبه نیروی وارده به گیربکس
- توجه به روغن بکار رفته در گیربکس که در کاتالوگ آن به این موضوع اشاره شده
- شرایط جوی
- میزان حرارت تولید شده
- زمان تعویض روغن
روغن‌کاری و روانکاری انواع گیربکس صنعتی سبب می‌شود از فرسایش و خراب‌شدن سریع اجزای داخلی آن جلوگیری شود. اما برای تعویض روغن آن باید به مؤلفه‌هایی که پیش‌تر به آن‌ها اشاره کردیم، توجه نمود. باتوجه‌به حساسیت عملکرد انواع گیربکس صنعتی در صنایع مختلف، تعویض روغن آن اهمیت بسزایی می‌یابد.
زمان تعویض روغن گیربکس‌ها از روزانه، هفتگی، پانزده روزه، یک‌ماهه، سه‌ماهه، شش‌ماهه تا سالانه با یکدیگر متفاوت است و برای آگاهی از زمان دقیق آن باید به کاتالوگ مخصوص هر گیربکس مراجعه کرد و در غیر این صورت می‌توانید به یک تکنسین فنی باتجربه مراجعه کنید.
در این مقاله ابتدا توضیحی کوتاه در مورد گیربکس‌های صنعتی ارائه دادیم و سپس ویژگی‌ها و اثرات مثبت وجود روغن مناسب در گیربکس‌های صنعتی و علت اهمیت تعویض روغن آن‌ها را شرح دادیم. پس از آن به چگونگی نحوهٔ انتخاب روغن مناسب برای انواع گیربکس را طی سه مرحله اصلی توضیح دادیم.
بعدازاین به معرفی انواع برندهای روغن موجود در بازار پرداختیم و بیان کردیم برند بهران بردبار مناسب‌ترین روغن موجود در بازار است که اکثر تولیدکنندگان و عرضه‌کنندگان انواع گیربکس صنعتی نام این برند را در کاتالوگ ویژة هر گیربکس ذکر کرده‌اند.
در نهایت به شرح روغن‌های تولید شده این برند پرداخته و تمام مؤلفه‌های مهم آن را در جدول انتخاب روغن شرح دادیم و مطلب را با بیان نکات موردتوجه هنگام تعویض روغن گیربکس به پایان رساندیم.
شما ترجیح می‌دهید به سراغ خرید کدام برند روغن گیربکس صنعتی بروید و چرا؟ خوشحال می‌شویم از تجربه‌های شما در این زمینه بهره ببریم.
سؤالات متداول
- بهترین برند روغن در بازار برای انواع گیربکس صنعتی چیست؟
روغن بهران بردبار از بهترین برندهای روغن گیربکس صنعتی در بازار هستند.
- مهم‌ترین ویژگی‌های روغن بهران بردبار چیست؟
مقاومت بالا در فشارها و دماهای بالا، خاصیت جدا پذیری از آب، استقامت اکسیداسیون عالی و خواص ضدزنگ و ضدخوردگی.
- چرا تعویض روغن گیربکس اهمیت دارد؟
این مسئله به عملکرد بهتر گیربکس و اجزای داخلی آن کمک می‌نماید. افزایش طول عمر گیربکس، کاهش لرزش‌ها و سکته‌های دنده‌ای، کاهش ورود عناصر مضر به موتور و در نهایت به حفظ گیربکس از اصطکاک و خوردگی اجزای داخلی آن کمک می‌نماید.
- عوض نکردن روغن گیربکس چه پیامدهایی دنبال دارد؟
این امر سبب آلوده‌شدن روغن و استهلاک قطعات درونی گیربکس می‌شود. همچنین کاهش عمر گیربکس و عملکرد نادرست گیربکس را دنبال می‌آورد.
- هنگام تعویض روغن گیربکس باید به چه نکاتی توجه نمود؟
محاسبه نیروی وارده به گیربکس، شرایط جوی، زمان تعویض روغن، میزان حرارت تولید شده، نوع روغن بکار رفته در گیربکس و زمان کارکرد روغن موجود در گیربکس.
- برای انتخاب روغن مناسب توجه به مؤلفه‌هایی حائز اهمیت است؟
تعیین نوع گیربکس، شرایط عملیاتی گیربکس و دمای روغن در زمان عملکرد گیربکس.
- برای تعیین دقیق نوع گیربکس چه باید کرد؟
ابتدا باید ابعاد و اندازه گیربکس به همراه حجم روغن مصرفی آن را مشخص نمود. سپس نوع فلز یا آلیاژ بکار رفته در چرخ‌دنده‌های گیربکس را مشخص نموده و در نهایت میزان اصطکاک چرخ‌دنده‌های گیربکس را تعیین نمود.
- ویسکوزیته به چه معناست؟
ویسکوزیته یا گرانروی تعیین‌کننده میزان غلظت روغن است.
- آیا زمان تعویض روغن گیربکس‌ها با یکدیگر متفاوت است؟
بله. زمان آن‌ها از روزانه، هفتگی، پانزده روزه، یک‌ماهه، سه‌ماهه، شش‌ماهه تا سالانه با یکدیگر متفاوت است.
- مهم‌ترین پارامترهای یک روغن مناسب چیست؟
تأثیر نگذاشتن بر روی واشرها و عناصر غیرفلزی گیربکس، قوام روغن و روانکاری مناسب آن.
